Cykle przemocy w rodzinie

Kategoria: Punkt Konsultacyjny dla Osób i Rodzin Uwikłanych w Przemoc Domową

Opublikowano: wtorek, 06, sierpień 2013 11:29

W przeważającej większości zdarza się, że przemoc nie jest jednorazowym aktem, tylko procesem mający tendencję do powtarzania się.  Niestety nie zatrzymana przemoc – narasta. Osoby doświadczające przemocy przechodzą przez trzy fazy powtarzającego się cyklu:

1. Faza narastania napięcia

Wyczuwam w tej fazie wzrost napięcia a także nasilające się sytuacje konfliktowe. Sprawca przemocy jest poirytowany, napięty, wszczyna awantury bez powodu oraz prowokuje kłótnie. Z kolei ja na najczęściej staram się zaspokoić atmosferę, spełnić jego zachcianki, a także „na wszelki wypadek” przepraszam.

2. Faza gwałtownej przemocy

Sprawca w tej fazie wpada w napady szału, staje się gwałtowny. Do wywołania wybuchu wystarcza drobiazg, zaniedbanie czy nawet lekkie opóźnienie posiłku. Do skutków fazy gwałtownej przemocy mogę zaliczyć: np. podbite oko, połamane kości, obrażenia wewnętrzne, poronienia czy śmierć.
To przy wystąpieniu tej fazy najczęściej ofiary decydują się na wezwanie policji i decydują się na szukanie pomocy.

Po ustąpieniu wybuchu przemocy najczęściej znajduje się w stanie szoku. Odczuwam wstyd i przerażenie, jestem oszołomiona i staję się apatyczna. Zdarza się, że tracę ochotę do życia a także odczuwam złość i bezradność. Nie mogę uwierzyć, że byłam ofiarą przemocy.

3. Faza miodowego miesiąca

To faza okazywania miłości i skruchy. Sprawca żałuje swojego występku, i obiecuje, że podobne wybuchy już się nie powtórzą. Szuka wytłumaczenie na swoje zachowanie, i przekonuje mnie, że był to jednorazowy, wyjątkowy incydent. Deklaruje, że podobne sytuację już nie będą miały miejsca.

Przynosi mi kwiaty, prezenty, zachowuje się jak w początkowym etapie znajomości, dodatkowo jakby wybuch złości nigdy nie miał miejsca. Rozmawiamy, obiecuje poprawę, dzieli się swoimi przeżyciami, zaczyna o mnie dbać. Spędzamy więcej czasu ze sobą. Zachowujemy się jak świeżo zakochana para. Zaczynam wierzyć, że sprawca przemocy się zmienił, a przemoc była jednorazowym incydentem.

Niestety faza miodowego miesiąca przemija. Powraca napięcie i cały cykl przemocy. Zagrożenie fazy miodowego miesiąca jest związane ze stopniowaniem gwałtowności kolejnych aktów przemocy.

Cykliczność przemocy sprawia, że ofiarom trudno jest podjąć działania mające na celu zatrzymanie przemocy.

 RODZAJE PRZEMOCY

Charakterystyczną cechą przemocy domowej jest przewaga fizyczna jednej ze stron. Jednak pod uwagę brana jest również przewaga psychiczna, społeczna, intelektualna, dotycząca wykształcenia bądź związana ze zdrowiem. Osoba krzywdzona, pozostawiona bez pomocy z zewnątrz często nie jest w stanie poradzić sobie z problemem.

Przemoc w rodzinie może przybierać wiele form:

• Przemoc psychiczna – działanie, nie pozostawiające widocznych śladów, wykorzystujące mechanizmy procesów psychologicznych. Do zachowań tego rodzaju zalicza się m.in.: wyśmiewanie religii, poglądów czy też pochodzenia, karanie przez odmowę zainteresowania, szacunku i uczuć, narzucanie własnych poglądów, wmawianie choroby psychicznej, ciągła krytyka, kontrolowanie i ograniczanie kontaktów z bliskimi, ograniczanie pożywienia i snu, domaganie się posłuszeństwa. Pojawia się również poniżanie, wyzywanie, zawstydzanie, upokarzanie czy stosowanie gróźb.
• Przemoc seksualna – narusza intymność pożycia. To wszystkie działania związane z wymuszaniem nieakceptowanych rodzajów pieszczot, praktyk seksualnych i samego pożycia seksualnego (gwałt w małżeństwie). Do form tej przemocy należy wymuszanie seksu wraz z osobami trzecimi jak i sadystyczne formy współżycia. Krytyka zachowań seksualnych kobiety, demonstrowanie zazdrości, a nawet zmuszanie do oglądania pornografii.   
• Przemoc fizyczna – obejmuje różnego rodzaju działania, mające na celu wyrządzenie cierpienia fizycznego i bólu, między innymi: odpychanie, obezwładnianie, popychanie, policzkowanie, przytrzymywanie, duszenie, szczypanie, kopanie, bicie przedmiotami, bicie pięścią lub otwartą ręką, rzucanie w kogoś przedmiotami, polewanie substancjami żrącymi, parzenie, porzucanie w niebezpiecznej okolicy, nieudzielenie koniecznej pomocy czy użycie broni itp.
• Przemoc ekonomiczna – związana z warunkami materialnymi, często opierająca się na uzależnieniu osoby doświadczającej przemocy od statusu materialnego osoby stosującej przemoc. Wiąże się z takimi zachowaniami jak: utrudnianie podjęcia zatrudnienia, odbieranie zarobionych pieniędzy, nie zaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych rodziny w tym dzieci bądź osoby zależnej a także nie ponoszenie kosztów utrzymania mieszkania.
• Zaniedbanie – wiąże się z ciągłym niezaspokajaniem podstawowych potrzeb emocjonalnych i fizycznych zarówno w przypadku dziecka, rodziców jak i innej osoby najbliższej – zależnej (zarówno z powodu złego stanu zdrowia, niepełnosprawności czy też wieku). Do zachowań tego rodzaju zalicza się: brak zainteresowania i uwagi ze strony opiekunów, niska waga, niedożywienie, brak opieki medycznej, nasilenie choroby spowodowane np. niepodawaniem lekarstw, brudna lub zniszczona odzież niedostosowana do pogody i pory roku.

Pamiętaj! Stosowanie przemocy jest złem a bycie „ofiarą” w żaden sposób nie poprawi sytuacji. To nie Ty musisz się wstydzić. Chroń siebie oraz swoich bliskich. 

• « poprz.